Tijdens de eerste zes weken van de lockdown hebben de Belgen al meer dan een derde minder uitgegeven dan tijdens dezelfde periode in 2019. Dat blijkt uit een studie van het Economisch Bureau van ING België dat hiervoor meer dan 98 miljoen elektronische betalingen van ING-klanten analyseerde om dezelfde periode in 2019 en 2020 te kunnen vergelijken. Elektronische betalingen en e-commerce hebben door de lockdown een flinke duw in de rug gekregen.

“Tijdens de eerste volledige week in lockdown viel het aantal elektronische betalingen zelfs terug met 42% en schroef de Belg zijn uitgaven terug met bijna 40% ten opzichte van het jaar voordien”, aldus Charlotte De Montpellier, de economiste van ING België die de transactiegegevens analyseerde.

“Maar de effecten van de lockdown worden pas echt zichtbaar als we kijken naar de eerste zes weken van de lockdown. Dan zien we dat de Belg tijdens die eerste zes weken 34% minder elektronische betalingen uitvoerde en 31% minder uitgaf dan in dezelfde periode vorig jaar.”

De Belg koopt lokaal, gaat niet meer op vakantie en ruilt cash voor elektronische betalingen

De Belgen gaven voornamelijk minder uit aan vakantie (-69%), kinderactiviteiten (-68%), kledij en beauty (-61%) en vervoer (-52%). Gezien de lockdown en de sluiting van winkels, bars, restaurants en andere ontspanningsplekken is het misschien weinig verrassend dat de uitgaven voor sommige goederen en diensten fors terugvielen. Maar wellicht is een deel van de daling ook te wijten aan meer voorzichtigheid door het dalende consumentenvertrouwen en de economische recessie.

De Belgische consument gaf dan weer meer geld uit in supermarkten en bij niet-gespecialiseerde onlineleveranciers (+24%).

Ook deed de Belg vaker inkopen bij de lokale gespecialiseerde voedingswinkels, zoals slagerijen, bakkerijen en kruidenierswinkels, en spendeerde er grotere bedragen. Het aantal elektronische transacties en de uitgegeven bedragen stegen in deze categorie met respectievelijk 14% en 12%. Die evolutie is mogelijk te wijten aan een grotere voorkeur voor winkels in de buurt, maar waarschijnlijk ook aan de elektronische betalingen zelf, die als alternatief voor contant geld werden aangemoedigd.

Dat de lockdown de elektronische betalingen een duurzaam duwtje in de rug gegeven heeft, blijkt ook uit het feit dat de Belg minder vaak cash geld ging afhalen: een daling van 65% ten opzichte van dezelfde periode in 2019. En ook het totale bedrag aan cash geld dat werd afgehaald daalde met 54%.

Ook de grote e-commerce-bedrijven komen als winnaars uit deze crisis. Als ook de kredietkaartbetalingen worden meergerekend, spendeerden de Belgen liefst 85% meer bij de grotere e-commerce-bedrijven dan een jaar geleden en waren er 66% meer transacties.

Versoepeling maatregelen leidt niet tot hogere uitgaven

Nu rijst de vraag of de Belgen opnieuw meer zullen uitgeven naarmate de regels versoepelen. Op 19 april werden de regels voor het eerst teruggeschroefd toen doe-het-zelf-zaken de deuren weer mochten openen. Echter, sinds 19 april is het uitgavepatroon van de Belgen niet veranderd. Als die evolutie in de komende weken bevestigd wordt, dan zou dat een cruciaal element zijn om de kracht van de heropstart van de Belgische economie correct in te schatten. Het zou kunnen betekenen dat de versoepeling van de maatregelen er niet rechtstreeks toe leidt dat de Belgen opnieuw meer zullen uitgeven. Dat heeft ermee te maken dat de consumenten minder vertrouwen hebben in de economische vooruitzichten en dus meer sparen dan voor de coronacrisis. Het economische herstel zou dan ook veel veel trager op gang kunnen komen dan aanvankelijk voorzien was.

Bron: ING.be