Een nieuwe studie van Partena Professional onderzoekt de impact van het coronavirus op zelfstandigen die in 2020 met hun zaak zijn gestart (de zogeheten “starters”). De studie vergelijkt het jaar 2020 met het jaar 2019. Belangrijkste conclusie: in 2020 zijn er 21% minder zelfstandigen gestart met een zaak. De sectoren die het zwaarst door de crisis zijn getroffen, zoals de horeca, trokken minder zelfstandigen aan, in tegenstelling tot andere sectoren, zoals de e-commerce. Jongeren lijken minder getroffen dan ouderen, en West-Vlaanderen ziet het aantal starters dalen met maar liefst 26% . Opvallend: Antwerpen is de enige provincie die het aantal startende zelfstandigen zag toenemen (+4%).

Volgens de studie van Partena Professional is het aantal zelfstandigen dat in 2020 van start is gegaan (“starters”) met 21% gedaald ten opzichte van 2019. Deze cijfers werden doorheen het jaar sterk beïnvloed door de coronapandemie.

De aantallen starters in januari en februari 2020 waren vergelijkbaar met die in 2019. Het effect van Covid-19 was het meest voelbaar tijdens de eerste lockdown. In maart 2020 waren er 20% minder starters dan in 2019. Deze daling kelderde tot -60% in april 2020 en -47% in mei 2020.

Dankzij de versoepelingen en het relatieve herstel in juni en juli 2020 was het aantal starters toen vergelijkbaar met wat in 2019 is waargenomen. Het einde van het jaar en de tweede lockdown dwongen de cijfers van het aantal starters weer omlaag. Van augustus tot december daalde hun aantal met gemiddeld 20%.

De zwaarst getroffen sectoren trekken minder zelfstandigen aan, de e-commerce ontploft

De studie was ook toegespitst op het profiel en de sectoren van starters in 2020. Zo constateert Partena Professional een duidelijke toename van het aantal starters dat actief is in de e-commerce (+66%). Ook in paramedische beroepen, zoals verpleegkundigen (+13%), fysiotherapeuten (+35%) en logopedisten (+23%) nam het aantal starters toe. Huis-aan-huisverkoop (+17%) en web development (+50%) waren ook populair onder starters in 2020.

Daar tegenover staan de sectoren die het zwaarst door de crisis zijn getroffen. Zij kennen over het algemeen een daling van het aantal starters in 2020. Het aantal zelfstandigen dat een restaurant of café opstartte daalde met 46%. De daling bedroeg -30% in de bouwsector, -51% voor taxichauffeurs en -60% voor thuiszorgers.

“De pandemie heeft duidelijk een grote impact gehad op starters in ons land. Wij zien die impact vooral in sectoren die reeds in moeilijkheden verkeren, en die daardoor onder dubbele druk komen te staan: bedrijven zijn gesloten, hun werknemers zijn werkloos en tegelijkertijd zijn starters zeldzaam. Laten we hopen dat deze starters in 2021 wél kunnen lanceren en dat ze daarvoor de middelen krijgen, want zij zullen een van de motoren zijn van het economisch herstel”, zegt Stanislas De Blomme, Workforce Manager bij Partena Professional. 

Jonge starters hebben minder last dan ouderen

De leeftijdsgroepen die het minst worden getroffen, zijn de 25-30-jarigen (-12% van de starters in 2020 in vergelijking met 2019) en de jongeren onder de 25 jaar (-19%). De daling is groter bij de 30-40-jarigen (-25%), de 40-50-jarigen (-23%) en de 50-65-jarigen (-28%). Het aantal starters ouder dan 65 jaar is in 2020 met 31% gedaald. De gemiddelde leeftijd van zelfstandigen is bovendien gedaald van 36,7 naar 36,1 jaar.

Brussel en West-Vlaanderen het zwaarst getroffen, Antwerpen springt eruit

Partena Professional noteert de grootste daling van starters in Brussel (-27% in 2020) en West-Vlaanderen (-26%). Opmerkelijk is dat Antwerpen in 2020 een stijging van het aantal starters kent met 4%. Limburg (-5%) en Luxemburg (-5%) beperken de schade, terwijl Waals-Brabant (-14%), Luik (-12%), Henegouwen (-17%), Namen (-17%), Oost-Vlaanderen (-15%) en Vlaams-Brabant (-19%) relatief vergelijkbare dalingen vertonen.

Partena Professional richtte zich ook op zelfstandigen die hun zaak in 2020 hebben stopgezet. Het aantal van deze “stoppers” is in 2020 met 33% gedaald ten opzichte van 2019. Daarvan is het aantal bedrijfsbeëindigingen als gevolg van faillissement in 2020 met 45% gedaald.

“Deze dalingen van het aantal zelfstandigen dat met hun zaak stopt waren te verwachten. Het moratorium op faillissementen en de diverse steunmaatregelen van de overheid hebben ongetwijfeld een golf van faillissementen in 2020 voorkomen. We zullen in 2021 zeer alert moeten zijn op deze cijfers, afhankelijk van het al dan niet verlengen van het moratorium en de overheidssteun, vooral voor de zwaarst getroffen sectoren”, legt Stanislas De Blomme, Workforce Manager, uit.

De cijfers die in dit persbericht worden gepresenteerd zijn afkomstig uit een analyse van Partena Professional van meer dan 16.000 zelfstandigen die in de periode 2019-2020 met hun activiteiten zijn begonnen of gestopt. Alle cijfers in dit persbericht hebben betrekking op wijzigingen in 2020 ten opzichte van 2019. 

Bron: Partena