Nadat de coronacrisis de wereldeconomie al een eerste keer stillegde in 2020, wordt die nu opnieuw uitgedaagd door bottlenecks in de toeleveringsketen en hogere energieprijzen. “Alle economische parameters staan op rood”, aldus het verdict van Dimitri Pelckmans, Head of Risk Services van kredietverzekeraar Atradius op basis van de Economic Outlook, een studie die het bedrijf zonet publiceerde. Hij ziet verrassend genoeg een mogelijke redding in de hoge energiecijfers.

In België hebben die problemen met de toeleveringsketen de inflatie doen stijgen met 7,1 procentpunten. Dit jaar zal dit zorgen voor een vertraagde groei van het BBP. Het BBP zal wellicht stranden op 2,9% voor 2022. Ten opzichte van enkele andere Europese landen – voornamelijk diegenen die sterker afhankelijk zijn van toerisme – doet België het echter goed en haalde ons land in het derde kwartaal van 2021 zelfs de productieniveaus van voor de pandemie. “Toch staan alle economische parameters op rood: de logistieke lijnen zitten vast en grondstoffen zijn niet meer beschikbaar. Als dit opbod aan consumptie niet dringend wordt afgekoeld, stevenen we af op een ramp. Op dat vlak kunnen de stijgende energieprijzen mogelijk voor de nodige afkoeling zorgen.”

Sterke stijging van BBP in de wereld, tragere groei in België

Ondanks de stijgende vraag in 2022 en 2023, wordt een tragere groei van het BBP verwacht. In België verwacht Atradius dat de groei van het BBP zal stranden op 2,9% in 2022 en 1,4% in 2023 – ten opzichte van 6,2% in 2021. De oorzaak is te vinden in het feit dat de wereldhandel nog steeds getroffen wordt door de coronacrisis. Hoewel de wereldhandel zich inmiddels herstelt van het verlies in 2020, wordt hij recent namelijk met nieuwe uitdagingen en gevolgen geconfronteerd, zoals onder andere supply chain bottlenecks en hogere energieprijzen. Herstel wordt gehinderd door vervoersproblemen en fabriekssluitingen in Azië en de pandemie heeft een aantal knelpunten in de toeleveringsketen blootgelegd. Daardoor zijn grondstoffen en afgewerkte producten met vertraging verzonden, de voorraden uitgeput en de vrachtkosten gestegen. Hierdoor worden de prijzen opgedreven en rijzen de brandstofprijzen door de OPEC-productiebeperkingen en gastekorten de pan uit.

“In het grootste deel van de wereld zien we momenteel een sterke stijging van het BBP”, aldus Dimitri Pelckmans van Atradius. “Dat zou eerder een opleving dan een trend zijn. Er zijn in grote lijnen twee factoren in het spel die de huidige, ongetwijfeld minder gunstige, stand van zaken bepalen: de pandemie en haar gevolgen voor de wereldeconomie. We zijn er nog niet. De logistieke lijnen komen vast te zitten, grondstoffen zijn niet meer beschikbaar en energieprijzen swingen de pan uit. Als dit niet dringend wordt afgekoeld, stevenen we af op een ramp.”

“Inflatiedruk zal de komende twee jaar wegebben”

Nu nieuwe, besmettelijkere coronavarianten de infectiecijfers tot recordhoogten opdrijven, zijn de gevolgen van de pandemie duidelijk zichtbaar: nieuwe sluitingen leiden tot minder verkeer, gesloten winkels en horecazaken, minder reizen, nog steeds onderbezette kantoren en minder drukke binnensteden. Ondanks de sterke vraag naar producten hebben toeleveringsketenproblemen de schappen van de fabrieken uitgeput en de inflatie de hoogte ingejaagd. De inflatie in de eurozone bedroeg 2,5% en zal in 2022 naar verwachting dicht bij dit niveau blijven met 2,3%. In België was er zelfs sprake van een inflatie van 7,1%, de hoogste inflatie sinds de jaren 90. Dit kan het consumptie-opbod in 2022 en 2023 temperen, wat kan leiden tot een vertraging van de groei en een toename van het aantal insolventies.

“Onze huidige inschatting van de situatie is dat het huidige inflatieniveau tijdelijk is en niet zal aanhouden”, verduidelijkt Dimitri Pelckmans. “Hoewel de inflatiepiek de koopkracht uitholt, hebben consumenten over het algemeen een spaarpotje opgebouwd dat de inflatie moet compenseren. Ook de verstoringen in de toeleveringsketen zouden moeten oplossen om voor enige verlichting van de inflatie te zorgen en de inflatiedruk de komende twee jaar grotendeels te doen wegebben. De huidige fase weerspiegelt vooral een abnormale situatie. De inflatieverwachtingen blijven goed verankerd. We zien wel dat de hoge inflatie de centrale banken er geleidelijk toe dwingt een begin te maken met monetaire verkrapping, maar meer in de VS dan in de eurozone.”

“Stijgende energieprijzen kunnen de redding zijn”

De prognoses van een langdurig herstel zijn echter afhankelijk van een heel aantal veronderstellingen, die met een grote onzekerheid zijn omgeven. De evolutie van de pandemie zorgt de afgelopen jaren voor veel onzekerheid die nog steeds niet is afgenomen. Volgens Dimitri Pelckmans, is het grootste probleem voor de huidige economie het opbod aan consumptie.

“De hoge energieprijzen kunnen uit dat oogpunt misschien wel de redding zijn. Sinds de stijging van de energieprijzen, merken we dat prijzen voor verschepingen aan het zakken zijn en commodity prijzen stabiliseren. Het consumptie-opbod zou door de stijgende energieprijzen afgekoeld kunnen worden, wat zorgt dat we niet afstevenen op een globale ramp.”

Bron: Atradius